Zuurstof voor de ziel, in beeld
Door vormgeefster/kunstenares Emilie Lauwers
Geschreven op 23 maart 2020, tijdens de Coronacrisis
“Ik heb er een week van grote onrust opzitten. Samen met alle andere mensen op onze planeet. Het zijn vreemde tijden, moeilijk te vatten, maar meer dan ooit maak ik me sterk dat het woord ‘apocalyps’ in het Grieks eigenlijk betekent: openbaring. Het opheffen van de sluier, het ontvouwen van dingen die we vooraf niet kenden. Ik haal enorm veel vertrouwen uit filmpjes over vissen in de kanalen van Venetië, herten in de straten van Spanje, wilde eenden in de fonteinen van Rome. Het idee dat de natuur weet hoe zij eindeloos moet muteren en evolueren om te blijven bestaan. Wat er in eerste instantie uitziet als teloorgang, inéénstorting, vernietiging, einde, is als je het omkeert - of als je je eigen perspectief verandert - een begin, het ontstaan van iets nieuws. Met al die storm in mij kon het ontwikkelen van Musica 2020 alleen maar intens worden. Daarbovenop koos Jelle als soundtrack de muziek die ik ontdekte toen ik zwanger was van mijn kind, de track die ik voor altijd zal linken aan het ontstaan van leven. Ik leg de cellosuites van Bach intussen al bijna tien jaar op momenten dat ik heling nodig heb, en ik kom ervan tot rust, maar nu ik ermee aan de slag ging om de trailer te monteren vond ik er ook een geagiteerde voortgang, een vastberaden onstopbaarheid in terug. En dat is alleen maar to the point. Deze Musica Divina voelt in zekere zin zoals de eerste die we samen maakten; toen was het thema ‘een nieuwe hemel, een nieuwe aarde. Het zijn epische tijden. Zoals lang geleden toen de aardkorst schoof, toen bergen en rivieren uit de grond werden gestampt, bomen mastodonten waren. Het is een vormende tijd, een massieve mutatie. Of zo voelt het toch. Oerkracht. De vier elementen - aarde, vuur, water en lucht. Ik dacht aan iets heel lichts toen ik de titel voor het eerst las, “zuurstof voor de ziel”, ik dacht aan ronddwarelende mooie dingetjes, maar Jelle dacht juist aan een boom, in de aarde geworteld. Het omkeren van de klimaatopwarming. Het tenietdoen van de schade. Wat ik ook belangrijk vond in deze editie: ik merk dat we in tijden van crisis instinctief teruggrijpen naar twee dingen; natuur enerzijds (ik kwam nooit eerder zoveel mensen tegen in de bossen in mijn buurt en heb zelf nog nooit zoveel wandelpaden ontdekt als in de afgelopen week) en cultuur anderzijds (de hele mensheid trekt zich op aan Italianen die muziek spelen van het ene naar het andere balkon, operazangers die zingen vanop hun eigen dorpel, video-homesessions van popsterren, het streamen van voorstellingen en het maken van virtuele tours in musea). De kracht van de creatie, het tonen van het maakproces is nu meer dan ooit relevant. De maakbaarheid van schoonheid. Dat hebben we voor Musica Divina altijd gedaan, en het is mijn missie om met eenvoudig basismateriaal telkens een wereld te creëren, of in elk geval te suggereren. In de trailer zie je stukjes goudpapier dwarrelen in de lucht. Ik liet ze vallen, maar door de video om te draaien vliegen ze juist op, zoals de vonken van een vuur (vuur kan niet bestaan zonder zuurstof trouwens). Als op een slagveld liggen ze smeulen op de grond, maar dan organiseren ze zich, tot die eeuwig terugkerende cirkel. Alles is omkeerbaar. Ik verfrommelde goudpapier tot ronde proppen, die zichzelf weer ontvouwden als de knoppen van dikke rozen. Ik scheurde het papier in stukken, de oppervlakte kraakte uit elkaar, waardoor een meanderende rivier of een boom werd gevormd. Ik torste het papier tot het op boomstammen leek, vouwde het weer open en duwde het op tot bergen en kraters. Tot slot heb ik alle kleine stukjes gescheurd goudpapier zo geplooid en gevouwen dat het allemaal plantenscheutjes leken. Zoals in een botanisch document, allemaal een beetje anders, organisch materiaal. De lente hou je niet tegen, dat merken we nu ook. Terwijl wij allemaal geobsedeerd met de crisis bezig zijn, schiet het onkruid op, staan de struiken in bloei. Die papieren scheutjes vormen allemaal samen onze boom. Een levensboom.”
Bekijk hier de trailer:
EMILIE LAUWERS
Kunstenares en vormgeefster Emilie Lauwers studeerde grafische vormgeving/typografie in Gent. Ze ziet de vormgever als een vertaler, die op zoek gaat naar de juiste vorm op basis van de gegeven inhoud. Dat doet ze op een intuïtieve, maar sterk gestructureerde manier. Emilie werkte als vormgever voor o.a. Arjan van Dijk Groep, Operastudio Vlaanderen en Middagconcerten van Antwerpen. Ze verzorgde projecties voor barok ensemble Amaranthus en het koor Novecanto en is vast fotograaf bij theatergezelschap l'Acteur et l'écrit en Les Métamorphoses Orchestra. Als scenografe werkte ze o.a. voor de Vlaamse Opera en Het Paleis, als illustrator voor uitgeverijen als De Eenhoorn en Van Halewyck. Onlangs maakte ze de campagnebeelden voor Concertgebouw Brugge.